Tegoroczny Nobel z fizyki przyznany za badania nad klimatem i innymi systemami złożonymi
5 października 2021, 11:04Królewska Szwedzka Akademia Nauk ogłosiła, że tegoroczna Nagroda Nobla z fizyki została przyznana za wkład w zrozumienie złożonych systemów fizycznych. Połową nagrody podzielą się Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann za fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, obliczenie jego zmienności i wiarygodne przewidzenie procesu ocieplania się. Druga połowa trafi do Giorgio Parisiego za odkrycie współzależności nieuporządkowania i fluktuacji w systemach fizycznych, od skali atomowej po planetarną.
Strefy VIP w starożytnym amfiteatrze w Pergamonie
27 września 2021, 10:17Podczas wykopalisk 1800-letniego amfiteatru w Pergamonie natrafiono na prywatne siedzenia z wygrawerowanymi nazwiskami. Jak tłumaczą archeolodzy, odkryte niedawno "obszary VIP" przypominają dzisiejsze sekcje z miejscami w lożach.
Wszystkie węże pochodzą od niewielkiej grupy gatunków
22 września 2021, 09:02Upadek asteroidy, która przed 66 milionami lat przyniosła zagładę dinozaurom, stał się szansą ewolucyjną dla wielu innych zwierząt. Skorzystały na tym m.in. węże. Jak twierdzą naukowcy z Milner Centre for Evolution na University of Bath, wszystkie ze znanych dzisiaj niemal 4000 gatunków węży wyewoluowały z niewielkiej grupy gatunków
Wysysanie metali z dna morskiego sposobem na uniknięcie kryzysu?
15 września 2021, 10:48Niektóre firmy chcą więc wydobywać metale z dna morskiego. Może nie tyle wydobywać, co wysysać, gdyż pomiędzy Meksykiem a Hawajami na dnie spoczywają grudki zawierające więcej kobaltu i niklu niż wszystkie złoża lądowe. Jednak planom takim sprzeciwia się część naukowców, a w ich ślady idą wielkie światowe koncerny.
Fala upałów w Kanadzie zabiła co najmniej miliard zwierząt morskich
16 lipca 2021, 11:35Uczeni zaczęli więc przeszukiwać plaże i liczyć martwe małże oraz makroglony. To są bowiem pierwsze organizmy, które po śmierci są wymywane na plaże. Wstępne szacunki wykazały, że fala upałów zabiła... co najmniej miliard zwierząt morskich, kolejne – że znacznie więcej.
Eksperymenty pozwoliły lepiej poznać systemy oświetleniowe wykorzystywane w jaskiniach przez społeczności paleolityczne
17 czerwca 2021, 12:54Hiszpański zespół naukowców odtworzył 3 systemy oświetleniowe (pochodnie, lampy i ogniska), by nomen omen, rzucić nieco światła na to, jak paleolityczni mieszkańcy jaskiń żyli, przemieszczali się i tworzyli w takim otoczeniu. Wyniki ich eksperymentów opublikowano w piśmie PLoS ONE.
Wyspa Szczurów wolna od zawleczonych przez ludzi szczurów. Odrodził się ekosystem morski
25 maja 2021, 13:17Gdy jesteś na wyspie, na której nigdy nie było szczurów, wszędzie są ptaki. Jest głośno. Gdy trafisz na wyspę, na której są szczury, od razu zauważasz różnicę. Panuje tam cisza, mówi Carolyn Kurle. Taką cisza panowała, gdy Kurle po raz pierwszy odwiedziła wyspę Hadawax na Aleutach, zwaną też Wyspą Szczurów. Teraz na Hadawax słychać ptaki, a praca Kurle pokazuje, jak odradza się przyroda, gdy da się jej szansę i uwolni się ją od zawleczonych przez ludzi inwazyjnych gatunków.
Ssaki mogą oddychać przez jelita. Doodbytnicza wentylacja będzie ratowała życie ludzi?
21 maja 2021, 08:50Nowe badania sugerują, że ssaki – a przynajmniej myszy i świnie – mogą oddychać za pomocą... jelit. Okazało się bowiem, że u zwierząt mających problemy z oddychaniem, podawanie tlenu przez odbyt pomaga je ustabilizować. Tlen jest wchłaniany przez tkankę jelit
Naukowcy badają migracje nietoperzy na południowym Bałtyku
30 kwietnia 2021, 09:54Od początku kwietnia na południowym Bałtyku prowadzone są badania migracji nietoperzy. Projekt jest realizowany przez pracowników i doktorantów Katedry Ekologii i Zoologii Kręgowców Uniwersytetu Gdańskiego (UG), którzy współpracują z naukowcami z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Detektory ultradźwięków zarejestrują sygnały echolokacyjne wysyłane przez nietoperze. Ich nagrywanie pozwoli określić przelatujące gatunki, a także oszacować skalę i terminy zjawiska.
Na razie stworzyli makiety delfinów rzecznych i morświnów w skali 1:1. Myślą o eduwalarium
14 kwietnia 2021, 11:48W lutym 2019 r. w Poznaniu rozpoczął się unikatowy projekt. By pokazać "czar" delfinów słodkowodnych i morświnów, ich niebywałe wpasowanie w biogeosystemy, które możemy utracić na zawsze, stworzono rzeczywistej wielkości makiety tych zwierząt. Prawdopodobnie będą one eksponowane w Palmiarni Poznańskiej (być może już od września br.), wraz z oprawą edukacyjną, muzyczną oraz instalacjami. Patronat naukowy nad przedsięwzięciem objęły Katedra Zoologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu i Instytut Oceanologii PAN w Sopocie.
